نقش شفاعت کننده
اين جمله کوتاه و پرمعناى اميرالمؤمنين (عليه السلام) اشاره به اهميت شفاعت است، آن حضرت مى فرمايد: «شفاعت کننده بال و پَرِ طلب کننده است»؛ (الشَّفِيعُ جَنَاحُ الطَّالِبِ).
شفاعت دو گونه است: تکوينى و تشريعى؛ شفاعت تکوينى آن است که موجودات قوى تر اين جهان به موجودات ضعيف تر براى پرورش و تکامل و نموّ کمک کنند، تابش آفتاب، ريزش باران و وزش نسيم، نوعى شفاعت در عالم تکوين براى پرورش گياهان است. باغبان نيز در حدّ خود در مورد گياهان و درختان شفاعت مى کند. اين گونه شفاعت دامنه وسيعى در جهان هستى دارد.
در عالم تشريع نيز انسان هايى که در درگاه خدا مقرب ترند افراد ضعيف و آلوده به گناه و وامانده در راه را کمک کرده، آن ها را به سرمنزل سعادت مى رسانند.
به يقين هر دو نوع شفاعت هنگامى موثر واقع مى شود که در شفاعت شونده قابليت و لياقت لازم وجود داشته باشد و گرنه به يک دانه فاسد گياه، هرقدر آفتاب بتابد و باران ببارد و نسيم بوزد گياهى از آن نمى رويد و همچنين انسانى که رابطه خود را با شفيعان به کلى قطع کرده شفاعت شافعان نفعى به حال او نخواهد داشت.
اين که امام (عليه السلام) در گفتار حکيمانه مورد بحث مى فرمايد: شفاعت کننده بال و پر طلب کننده است، واقعيت مسلّم عقلى و نقلى است، همان گونه که هيچ پرنده اى بدون بال و پر نمى تواند پرواز کند بسيارى از طلب کنندگان نيز بدون بال و پر شفاعت، پرواز در آسمان قرب خدا برايشان غير ممکن است.
اين جمله کوتاه در واقع، هم به فلسفه شفاعت اشاره مى کند، هم مفهوم و معناى آن و هم شرايط شفاعت کننده و شفاعت شونده.
همه چيز پرنده بايد کامل باشد تا بعد از رويش بال و پر بتواند پرواز کند و استفاده از بال و پر براى پرنده عيب نيست، بلکه افتخار است. بحث عالم اسباب که درباره جهان هستى به کار مى رود در واقع تعبير ديگرى از همين شفاعت است.
در عالم تشريع نيز گاه معصومان : و پيشوايان بزرگ شفاعت مى کنند، گاهى علماى دين و شهدا و صالحان، و زمانى اعمال خوب انسان مانند نماز و روزه وجهاد او با دشمن يا با نفس. در هر حال شفيع به منزله بال و پر محسوب مى شود. .