سوارانى در خواب!
امام (عليه السلام) در اين کلام حکيمانه تشبيه جالبى درباره غافلان اهل دنيا کرده، مى فرمايد: «اهل دنيا همچون کاروانيانى هستند که آنان را به سوى مقصدى مى برند و آن ها در خواب اند».
مى دانيم که دنيا مسير آخرت است و در اين مسير منزلگاه هايى وجود دارد که در آن جا بايد براى آخرت زاد و توشه برگرفت تا هنگامى که انسان به مقصد مى رسد دستش خالى نباشد؛ ولى دنياپرستانى که در تمام عمر به دنيا مشغول اند، همچون کسانى هستند که بر مرکب سوار و در خواب اند و ساربان، آن ها را به سوى مقصد مى برد. انتهاى اين مسير همان مرگ است آن ها زمانى که سيلى اجل در گوششان نواخته شود از اين خواب غفلت بيدار مى شوند و تهى دست به سوى آخرت مى روند. همان گونه که در روايت معروف آمده است: «النّاسُ نِيامٌ فَإذا ماتُوا انْتَبَهُوا»؛ مردم در خواب اند، هنگامى که بميرند از خواب بيدار مى شوند».
به بيان ديگر، انسان ها سرمايه دارانى هستند که وارد بازار دنيا مى شوند مدت اين بازار ـ مانند بسيارى از بازارهاى جهانى ـ محدود است و سرمايه آن ها ساعات و شب ها و روزهاى عمر آن هاست، هرگاه در اين مدت در خواب باشند سرمايه از دست مى رود و تجارتى حاصل نمى شود.
به گفته شاعر:
سرمايه ز کف رفت و تجارت ننموديم *** جز حسرت و اندوه متاعى نخريديم .