حتى با يک کلمه
درباره اهميت سکوت وخطرات سخن گفتن بى رويه، در کلمات پيشين امام (عليه السلام) مطالب قابل توجهى خوانديد. امام (عليه السلام) در اين گفتار حکيمانه در ضمن سه جمله ديگر بر اين مسأله تأکيد مى کند.
نخست مى فرمايد: «سخن، تا نگفته اى اسير توست اما همين که گفتى تو اسير او خواهى بود»؛ (الْکَلاَمُ فِي وَثَاقِکَ مَا لَمْ تَتَکَلَّمْ بِهِ؛ فَإِذَا تَکَلَّمْتَ بِهِ صِرْتَ وَثَاقِهِ).
چه تشبيه و تعبير جالبى! به راستى، سخن قبل از آن که از دهان گوينده اش بيرون آيد همچون اسيرى در نزد اوست ولى همين که از دهان گوينده بيرون آمد نه تنها قادر بر مهار کردنش نيست بلکه در اسارت آن خواهد بود و تمام مسئوليت هايش را بايد به عهده بگيرد. پس چه بهتر که انسان کم سخن بگويد و سنجيده بگويد.
امام (عليه السلام) در دومين تعبير از تشبيه ديگرى استفاده کرده، مى فرمايد: «زبانت را همچون طلا و نقره ات حفظ کن»؛ (فَاخْزُنْ لِسَانَکَ کَمَا تَخْزُنُ ذَهَبَکَ وَوَرِقَکَ).
شک نيست که انسان اجناس گران بهاى خود را با دقت محافظت مى کند مبادا سارقان آن را بربايند و يا به گونه ديگرى از دست برود. امام (عليه السلام) مى فرمايد که زبان تو نيز سرمايه بسيار گران بهايى است که بايد با دقت در حفظ آن بکوشى.
در سومين جمله به عنوان يک دليل مى فرمايد: «اى بسا گفتن يک کلمه نعمت

بزرگى را از انسان سلب کرده يا بلا و مصيبتى را فراهم ساخته است»؛ (فَرُبَّ کَلِمَةٍ سَلَبَتْ نِعْمَةً وَجَلَبَتْ نِقْمَةً).
اهميت سکوت تا آنجاست که از داستان زکريا در قرآن مجيد استفاده مى شود خداوند هنگامى که به زکريا بشارت فرزندى را به نام يحيى داد عرضه داشت: «خدايا! نشانه اى براى من قرار ده. خطاب آمد: نشانه تو اين است که سه شبانه روز قدرت تکلم با مردم نخواهى داشت در حالى که زبانت سالم است؛ (قَالَ رَبِّ اجْعَل لِّى آيَةً قَالَ آيَتُکَ أَلاَّ تُکَلِّمَ النَّاسَ ثَلاَثَ لَيَالٍ سَوِيّآ) و به اين ترتيب سکوت به عنوان آيتى از آيات خدا نسبت به موهبتى که ارزانى داشته بود قرار داده شد.

* * *

.