تفسیر خطبه 48

وَمِن خُطبَةٍ لَهَ عَلَيهِ السَّلامُ عِنْدَ المَسِيرِ إلىَ الشَّامِ، قِيلَ: إنَّهُ خَطَبَ بِها وَهُوَ بِالنَّخِيلَةِ خارِجآ مِنَ الکُوفَةِ إلىَ صِفِّينَ

ترجمه

از خطبه هاى امام (عليه السلام) است که آن را هنگامى ايراد کرد که در «نخيله» (لشکرگاه نزديک کوفه) بود و عزم ميدان صفّين را داشت

شرح و تفسیر

خطبه در يک نگاه
اين خطبه درواقع داراى دو بخش است: بخش اوّل طبق معمول بسيارى از خطبه ها، حمد و ثناى الهى است دربرابر نعمت هاى بى پايانش که به بندگانش ارزانى داشته است، و امام (عليه السلام) با تعبيراتى بسيار زيبا و روح پرور از آن ها ياد مى کند، و خدا را به خاطر آن ها مى ستايد.
در بخش دوم، لشکريان خود را از برنامه اى که در پيش دارند آگاه مى سازد، و مسيرشان را به آن ها نشان مى دهد که از کجا بايد بگذرند تا به مقدمه لشکر که از پيش فرستاده شده بپيوندند.
سپس قبايلى را که در اطراف دجله زندگى مى کنند بسيج کرده و به همراه هم به سوى دشمن حرکت مى کنند، ظاهرآ امام (عليه السلام) مى خواهد به يارانش در نخيله که جمعيّت زيادى نبودند، اين نکته را يادآور شود که تنها شما نيستيد که به سوى صفّين مى رويد، گروه زيادى در مسير راه اند که آن ها را بسيج مى کنيم و به شما مى پيوندند و جزء عِدّه و عُدّه شما مى شوند.
توضيح اين که حضرت مقدمه لشکر خود را به نقطه اى از ساحل فرات فرستاد و دستور داد آن جا بمانند تا او با گروه ديگرى به آن جا برسد. سپس از فرات عبور کرده و ساکنان اطراف دجله را براى مبارزه با لشکر شام، بسيج کنند و هر سه گروه به سوى شاميان حرکت نمايند.
* * *