خطبه در يک نگاه
اين خطبه از بخش هايى تشکيل شده است: در نخستين بخش، مانند بسيارى از خطبه ها، سخن از حمد و ثناى الهى و اوصاف جلال و جمال او و دلايل اثبات وجود مقدس اوست.
در دومين بخش، ـ مانند بسيارى از خطبه هاى ديگر ـ سخن از پيامبراکرم (صلي الله عليه و آله) و فضايل و کمالات اوست.
در سومين بخش، از يک طبيب سيّار روحانى که به دنبال بيمارانش مى گردد وتمام وسايل درمان را فراهم کرده، سخن به ميان آورده، که بسيارى از شارحان نهج البلاغه آن را اشاره به خود حضرت مى دانند و بعضى آن را ناظر به پيامبر اکرم (صلي الله عليه و آله) دانسته اند.
در بخش چهارم و پنجم، به سرزنش ياران سست و بى تحرّک خود پرداخته و به آن ها گوشزد مى کند که اين سستى و پراکندگى و بى تفاوتى عاقبت دردناکى دارد؛ دشمنان بر شما مسلّط مى شوند و چنان شما را در هم مى کوبند که چيز قابل توجّهى باقى نمى ماند.
و در ششمين و هفتمين (آخرين) بخش، حوادث سخت آينده را پيشگويى مى کند که برکات زمين و آسمان از مردم قطع مى شود؛ زشتى ها پديدار مى گردد؛ معروف، منکر و منکر، معروف مى شود و حقايق اسلام تحريف مى گردد.

* * *