ترجمه
از خطبه هاى امام (عليه السلام) است که درباره قدرت خداوند و عظمت منحصر به فرد او و مسئله رستاخيز و قيامت فرموده است
شرح و تفسیر
خطبه در يک نگاه
اين خطبه از خطبه هاى بسيار فصيح و بليغ و پرمحتوا و باارزش نهج البلاغه است که به همين دليل نام «الزّهراء» (درخشنده) را بر آن گذاشته اند وبه گفته يکى از شارحان معروف نهج البلاغه، ابن ابى الحديد: «تأثير و جاذبه اين خطبه چنان است که اگر آن را بر انسان بى ايمانى که قيامت را با تمام قدرت نفى مى کند، بخوانند توان مقاومتش درهم مى شکند و دلش در وحشت فرو مى رود، و او را در مبانى فکرى خود متزلزل مى سازد، و وادار به تجديد نظر مى کند».
اين خطبه داراى نکات بسيار آموزنده اى است و در مجموع داراى هشت بخش است:
بخش اوّل، از قدرت عظيم پروردگار و ناتوانى مخلوقات دربرابر او سخن مى گويد و نکات دقيقى را در اين زمينه يادآور مى شود.
بخش دوم، درباره خلقت فرشتگان و بعضى از ويژگى هاى آن ها بحث مى کند، که اگر از اسرار غيب باخبر مى شدند مى دانستند که عبادات مستمرّ وبى نظيرشان دربرابر عظمت حق، بسيار ناچيز است.
بخش سوم با ترسيمى از خانه آخرت و نعمت هاى بهشتى، از غفلت بندگان ورغبت آن ها به دنياى مادّى و دور ماندن از دعوت انبيا سخن مى گويد.
بخش چهارم به سراغ حالت دلباختگان دنيا و آلودگان به معصيت در هنگام مرگ مى رود و با تعبيراتى بسيار مؤثّر و رسا وضع آن ها را در آن حالت چنان ترسيم مى کند که هر انسان غافلى را به تفکّر و بازنگرى در رفتار خويش وامى دارد.
در بخش پنجم و ششم، درباره قيامت و مقدّمات روز رستاخيز و پرسش از اعمال انسان ها و سعادت مؤمنان نيکوکار و مجازات بدکاران سخن مى گويد وسرنوشت هر يک از اين دو گروه را با تعبيراتى بسيار مؤثّر شرح مى دهد.
در بخش هفتم از پيامبر اکرم (صلي الله عليه و آله) به خصوص از زهد و بى اعتنايى آن حضرت دربرابر دنيا سخن مى گويد و او را به عنوان الگو و اسوه اى براى همه اهل ايمان معرّفى مى کند.
در بخش هشتم ـ که آخرين بخش است ـ سخن از اهل بيت پيامبر : و ياران وپيروان او به ميان مى آورد و در بيان بسيار کوتاهى عظمت مقام آن ها را ترسيم مى فرمايد. .
اين خطبه از خطبه هاى بسيار فصيح و بليغ و پرمحتوا و باارزش نهج البلاغه است که به همين دليل نام «الزّهراء» (درخشنده) را بر آن گذاشته اند وبه گفته يکى از شارحان معروف نهج البلاغه، ابن ابى الحديد: «تأثير و جاذبه اين خطبه چنان است که اگر آن را بر انسان بى ايمانى که قيامت را با تمام قدرت نفى مى کند، بخوانند توان مقاومتش درهم مى شکند و دلش در وحشت فرو مى رود، و او را در مبانى فکرى خود متزلزل مى سازد، و وادار به تجديد نظر مى کند».
اين خطبه داراى نکات بسيار آموزنده اى است و در مجموع داراى هشت بخش است:
بخش اوّل، از قدرت عظيم پروردگار و ناتوانى مخلوقات دربرابر او سخن مى گويد و نکات دقيقى را در اين زمينه يادآور مى شود.
بخش دوم، درباره خلقت فرشتگان و بعضى از ويژگى هاى آن ها بحث مى کند، که اگر از اسرار غيب باخبر مى شدند مى دانستند که عبادات مستمرّ وبى نظيرشان دربرابر عظمت حق، بسيار ناچيز است.
بخش سوم با ترسيمى از خانه آخرت و نعمت هاى بهشتى، از غفلت بندگان ورغبت آن ها به دنياى مادّى و دور ماندن از دعوت انبيا سخن مى گويد.
بخش چهارم به سراغ حالت دلباختگان دنيا و آلودگان به معصيت در هنگام مرگ مى رود و با تعبيراتى بسيار مؤثّر و رسا وضع آن ها را در آن حالت چنان ترسيم مى کند که هر انسان غافلى را به تفکّر و بازنگرى در رفتار خويش وامى دارد.
در بخش پنجم و ششم، درباره قيامت و مقدّمات روز رستاخيز و پرسش از اعمال انسان ها و سعادت مؤمنان نيکوکار و مجازات بدکاران سخن مى گويد وسرنوشت هر يک از اين دو گروه را با تعبيراتى بسيار مؤثّر شرح مى دهد.
در بخش هفتم از پيامبر اکرم (صلي الله عليه و آله) به خصوص از زهد و بى اعتنايى آن حضرت دربرابر دنيا سخن مى گويد و او را به عنوان الگو و اسوه اى براى همه اهل ايمان معرّفى مى کند.
در بخش هشتم ـ که آخرين بخش است ـ سخن از اهل بيت پيامبر : و ياران وپيروان او به ميان مى آورد و در بيان بسيار کوتاهى عظمت مقام آن ها را ترسيم مى فرمايد. .