تفسیر خطبه 23

وَ مِنْ خُطْبَةٍ لَهُ (عليه السلام)
و َتَشْتَمِلُ عَلَى تَهْذِيبِ الفُقَراءِ بِالزُّهْدِ و َتَأْدِيبِ الأَغْنِياءِ بِالشَّفَقَةِ

ترجمه

از خطبه هاى امام (عليه السلام) است
که در آن فقرا را به زهد و ثروتمندان را به محبّت سفارش مى کند

شرح و تفسیر

خطبه در يک نگاه
در نخستين بخش از اين خطبه، امام (عليه السلام) اشاره به تقسيم رزق و روزى در ميان مردم، بر اساس تدبير الهى کرده و سپس توصيه مى کند که اگر کسى بر ديگرى برترى داشت، نبايد مورد کينه و حسد قرار گيرد (و هرگاه صاحب مال و ثروتى شد، نبايد مغرور گردد و دين و ايمان خود را فداى ثروت کند). و آنگاه در بخش دوم، مردم را به اخلاصِ در نيّت و پاکىِ عمل و پرهيز از هرگونه ريا و خودنمايى، دعوت مى کند.
در بخش سوم اين خطبه، به پاره اى از مسائل مهم اجتماعى، از جمله استحکام بخشيدن به پيوندهاى خويشاوندى و تعاون و همکارى در ميان خويشاوندان و اهل يک قبيله، براى مبارزه با مشکلات، اشاره مى فرمايد و بر اين مسئله تأکيد مى کند که انسان نبايد خويشاوندان و نزديکان خود را با بخل و امساک از دست دهد؛ چراکه در مشکلات، تنها مى ماند و گرفتار زيان هاى غيرقابل جبرانى خواهد شد. .