تفسیر خطبه 199

وَمِن کلامٍ لَهُ عَليهِ السَّلامُ کانَ يُوصِي بِهِ أصْحابَهُ

ترجمه
از سخنان امام (عليه السلام) است که پيوسته يارانش را به آن توصيه مى کرد
شرح و تفسیر
خطبه در يک نگاه
امام (عليه السلام) در اين گفتار خود به چهار موضوع مهم از تکاليف اسلامى سفارش مى کند که هر کدام بخشى از خطبه را تشکيل مى دهد.
در بخش اوّل، به مسئله نماز و اهمّيّت آن مى پردازد و به کيفيّت عالى و کميّت کافى آن اشاره کرده، نماز را وسيله نجات در آخرت و سبب پاکى از گناهان در دنيا و شست و شوى جان و دل از رذايل اخلاقى مى شمرد و اهتمام پيغمبر اکرم (صلي الله عليه و آله) ومؤمنان راستين را به آن، يادآور مى شود.
در بخش دوم، به مسئله زکات که بعد از نماز مهم ترين رکن ايمان است، مى پردازد و آن را کفّاره گناهان و حجابى در برابر آتش دوزخ مى شمرد وپرداخت آن را افتخارى بزرگ مى داند، و کسانى را که از اين نکته غافل اند سرزنش مى کند.
در بخش سوم، به سراغ موضوع بسيار مهم ديگرى مى رود که آن، اداى امانت است. اهل امانت را سعادتمندان، و خائنان به امانت را شکست خوردگان ومأيوسان از رحمت الهى مى شمرد و به تفسير کوتاهى از آيه شريفه (إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمَانَةَ...) مى پردازد.
در بخش چهارم، از موضوعى سخن مى گويد که ضامن اجراى همه تکاليف و احکام الهى است و آن نظارت و احاطه علمى پروردگار بر همه اعمال انسان هاست. نه تنها خداوند احاطه علمى دارد، بلکه اعضا و جوارح و ضماير انسان را نيز ناظران و مراقبان حق بر اعمال او مى شمرد.
جمله «کانَ يُوصي بِهِ أصْحابَهُ» نشان مى دهد که امام (عليه السلام) اين سخن را در هر فرصت مناسبى تکرار مى کرد و به ياران خود درباره اين چهار اصل مهم هشدار مى داد. سزاوار است پويندگان راه امام (عليه السلام) نيز همواره همين برنامه را ادامه دهند وخود و ياران خود را به اين اصول چهارگانه نجات بخش، توصيه کنند. .
پاورقی ها