خطبه 130

خطبه چیست؟ خطبه یا وعظ سخنی است برای تحریک مردم به انجام یا ترک عملی از طریق تحریک عواطف و اقناع آن‌ها. در واقع در خطابه پیش از آن که اندیشه و فکر افراد مورد خطاب باشد، احساسات و عواطف آن‌ها را مخاطب قرار می‌دهند. آیین سخنوری را خطابت می‌گویند.

وَمِن کَلامٍ لَهُ عَليهِ السَّلامُ
لاِبي ذَرٍّ؛ لَمّا اُخْرِجَ إلى الرَّبَذَةِ
يَا أبَا ذَرٍّ، إنَّکَ غَضِبْتَ للهِ، فَارْجُ مَنْ غَضِبْتَ لَهُ. إنَّ الْقَوْمَ خَافُوکَ عَلَى دُنْيَاهُمْ، وَخِفْتَهُمْ عَلَى دِينِکَ، فَاتْرُکْ فِي أَيْدِيهِمْ مَا خَافُوکَ عَلَيْهِ، وَاهْرُبْ مِنهُمْ بِمَا خِفْتَهُمْ عَلَيْهِ؛ فَمَا أَحْوَجَهُمْ إلَى ما مَنَعْتَهُمْ، وَمَا أَغْنَاکَ عَمَّا مَنَعُوکَ! وَسَتَعْلَمُ مَنِ الرَّابِحُ غَداً، والاَْکْثَرُ حُسَّداً. وَلَوْ أَنَّ السَّمَاوَاتِ والاَْرْضِينَ کَانَتَا عَلَى عَبْدٍ رَتْقاً، ثُمَّ اتَّقَى اللهَ، لَجَعَلَ اللَّهُ لَهُ مِنْهُمَا مَخْرَجاً! لا يُوْنِسَنَّکَ إلاَّ الْحَقُّ، وَلا يُوحِشَنَّکَ إلاَّ الْبَاطِلُ، فَلَوْ قَبِلْتَ دُنْيَاهُمْ لاََحَبُّوکَ، وَلَوْ قَرَضْتَ مِنْهَا لاََمَّنُوکَ.

از سخنان امام (عليه السلام) است
که خطاب به «ابوذر» هنگامى که به «ربذه» تبعيد مى شد، ايراد فرمود
اى ابوذر! تو به خاطر خدا (بر آن ها) غضب کردى پس به آن کس که برايش غضب کردى اميدوار باش، آن گروه به خاطر دنيايشان از تو بر ترسيدند و تو به خاطر دينت از آن ها ترسيدى! بنابراين، آنچه را که آن ها براى (از دست دادن) آن در وحشت اند به خودشان واگذار، و براى آنچه به دليل از دست رفتنش مى ترسى، از آن ها فرار کن!
چه نيازمندند آن ها به آنچه از آن منعشان کردى، و چه بى نيازى از آنچه تو را از آن منع کردند. و به زودى مى دانى چه کسى فرداى قيامت سود مى برد و چه کسى (از فزونى رحمت الهى) مورد غبطه واقع مى شود. (بدان) اگر درهاى آسمان ها وزمين ها به روى بنده اى بسته شده باشد، و او تقواى الهى را پيشه کند خداوند راهى در زمين و آسمان براى او خواهد گشود. (اى ابوذر!) چيزى جز حق مايه آرامش تو نشود. و چيزى غير از باطل تو را به وحشت نيفکند. اگر تو دنياى آن ها را پذيرفته بودى (و به آن ها در نيل به مطامعشان کمک مى کردى) تو را دوست مى داشتند. و اگر سهمى از آن را به خود اختصاص مى دادى (و با آن ها کنار مى آمدى) به تو امان مى دادند!