وَمِن خُطبَةٍ لَهُ عَليهِ السَّلامُ
فِي تَمْجِيدِ اللهِ وَ تَعْظِيمِهِ
اَلْحَمْدُ لِلّهِ آلْعَلِيِّ عَنْ شَبَهِ آلْمَخْلُوقِينَ، الْغَالِبِ لِمَقَالِ آلْوَاصِفِينَ، الظَّاهِرِ بِعَجَائِبِ تَدْبِيرِهِ لِلنَّاظِرِينَ، وَ آلْبَاطِنِ بِجَلالِ عِزَّتِهِ عَنْ فِکْرِ آلْمُتَوَهِّمِينَ، الْعَالِمِ بِلا آکْتِسَابٍ وَ لا آزْدِيَادٍ، وَ لا عِلْمٍ مُسْتَفَادٍ، الْمُقَدِّرِ لِجَمِيعِ آلْأُمُورِ بِلا رَوِيَّةٍ وَ لا ضَمِيرٍ، الَّذِي لا تَغْشَاهُ آلظُّلَمُ، وَ لايَسْتَضِيءُ بِالْأَنْوَارِ، وَ لا يَرْهَقُهُ لَيْلٌ، وَ لا يَجْرِي عَلَيْهِ نَهَارٌ لَيْسَ إِدْرَاکُهُ بِالْإِبْصَارِ، وَ لا عِلْمُهُ بالْإِخْبَارِ.
* * *
و منها في ذکر النبي (صلي الله عليه و آله):
أَرْسَلَهُ بِالضِّيَاءِ، وَ قَدَّمَهُ فِي آلْإِصْطِفَاءِ، فَرَتَقَ بِهِ آلْمَفَاتِقَ، وَ سَاوَرَ بِهِ آلْمُغَالِبَ، وَ ذَلَّلَ بِهِ آلصُّعُوبَةَ، وَ سَهَّلَ بِهِ آلْحُزُونَةَ، حَتَّى سَرَّحَ آلضَّلالَ، عَنْ يَمِينٍ وَ شِمَالٍ.
از خطبه هاى امام (عليه السلام) است
که در آن از مجد و عظمت خداوند سخن گفته است
(و نيز به بخشى از ويژگى هاى پيامبر (صلي الله عليه و آله) اشاره فرموده است)
حمد و ستايش مخصوص خداوندى است که از شباهت به مخلوقات، برتر، و از وصف واصفان، والاتر است. به وسيله تدبير شگفت آورش بر همه ناظران آشکار است و به دليل جلال و بزرگى عزّتش کنه ذاتش بر همه انديشمندان پنهان است. خداوندى که عالم است بى آن که معلوماتش اکتسابى باشد يا فزونى گيرد و يا آن را از کسى فراگرفته باشد. خداوندى که همه امور را اندازه گيرى کرده، بى آن که نياز به تفکّر و يا رجوع به ضمير و وجدان داشته باشد. خدايى که تاريکى ها پوششى بر او نمى افکند و از نور و روشنايى بهره نمى گيرد. شب او را نمى پوشاند و روشنايى روز بر او نمى گذرد. نه درک او از اشيا، با حسّ بينايى (و چشم ظاهرى) است و نه علم و دانش وى از طريق خبرگيرى.
در بخش ديگرى از اين خطبه سخن از پيامبر اکرم (صلي الله عليه و آله) به ميان آمده، مى فرمايد: خداوند او را با نور و روشنايى فرستاد و برگزيد و بر همه مقدّم داشت، جدايى ها و پراکندگى ها را به وسيله او پيوند داد (و اتحاد و الفت ايجاد کرد) و با او بر زورمندان چيره شد. مشکلات را به وسيله او آسان و ناهموارى ها را به دست او هموار ساخت تا آن جا که ضلالت و گمراهى را از راست و چپ (و از هر سو) به عقب راند.