خطبه 107

خطبه چیست؟ خطبه یا وعظ سخنی است برای تحریک مردم به انجام یا ترک عملی از طریق تحریک عواطف و اقناع آن‌ها. در واقع در خطابه پیش از آن که اندیشه و فکر افراد مورد خطاب باشد، احساسات و عواطف آن‌ها را مخاطب قرار می‌دهند. آیین سخنوری را خطابت می‌گویند.

وَمِن کَلامٍ لَهُ عَلَيهِ السَّلامُ
فِي بَعْضِ أيّامِ صِفِّينَ
وَ قَدْ رَأَیْتُ جَوْلَتَکُمْ، وَ انْحِیَازَکُمْ عَنْ صُفُوفِکُمْ، تَحُوزُکُمُ الْجُفَاةُ الطَّغَامُ، وَأَعْرَابُ أَهْلِ الشَّامِ، وَ أَنْتُمْ لَهَامِیمُ الْعَرَبِ، وَ یآفِیخُ الشَّرَفِ، وَالأَنْفُ الْمُقَدَّمُ، وَ السَّنَامُ الأَعْظَمُ. وَ لَقَدْ شَفَى وَحَاوِحَ صَدْرِی أَنْ رَأَیْتُکُمْ بِأَخَرَةٍ تَحُوزُونَهُمْ کَمَا حَازُوکُمْ، وَ تُزِیلُونَهُمْ عَنْ مَوَاقِفِهمْ کَمَا أَزَالُوکُمْ؛ حَسّآ بِالنِّصَالِ، وَ شَجْرآ بِالرِّمَاحِ؛ تَرْکَبُ أُولاهُمْ أُخْرَاهُمْ کَالْإِبِلِ الْهِیمِ المَطْرُودَةِ؛ تُرْمَى عَنْ حِیَاضِهَا؛ وَ تُذَادُ عَنْ مَوَارِدِهَا!

از سخنان امام (عليه السلام) است که در يکى از روزهاى جنگ صفّين ايراد فرمود
من فرار و کناره گیرى شما را از صفوف خودتان مشاهده کردم (و با چشم خود دیدم) که فرومایگان خشن و اعراب بادیه نشین شام، شما را به عقب نشینى وادار کردند، در حالى که شما از بزرگان (و شجاعان) و پیشگامان عرب و از سران شرف و پیشروان و برجستگان آن ها هستید (ولى خوشوقتم که طولى نکشید تا) ناراحتى درون سینه مرا شفا بخشیدید (و بر زخم دلم مرهم نهادید؛) چون دیدم همان گونه که آن ها شما را عقب راندند، شما صفوفشان را درهم شکستید وآنان را از لشکرگاه خود به عقب راندید؛ با رگبار تیر و نیزه به آن ها حمله کردید، آن چنان که فراریان آن ها همچون شتران تشنه عقب رانده شده از ورود به آبشخور، بر روى هم مى ریختند