خطبه 48

خطبه چیست؟ خطبه یا وعظ سخنی است برای تحریک مردم به انجام یا ترک عملی از طریق تحریک عواطف و اقناع آن‌ها. در واقع در خطابه پیش از آن که اندیشه و فکر افراد مورد خطاب باشد، احساسات و عواطف آن‌ها را مخاطب قرار می‌دهند. آیین سخنوری را خطابت می‌گویند.

وَمِن خُطبَةٍ لَهَ عَلَيهِ السَّلامُ عِنْدَ المَسِيرِ إلىَ الشَّامِ، قِيلَ: إنَّهُ خَطَبَ بِها وَهُوَ بِالنَّخِيلَةِ خارِجآ مِنَ الکُوفَةِ إلىَ صِفِّينَ

از خطبه هاى امام (عليه السلام) است که آن را هنگامى ايراد کرد که در «نخيله» (لشکرگاه نزديک کوفه) بود و عزم ميدان صفّين را داشت

بخش اوّل

أَلْحَمْدُلِلهِ کُلَّمَا وَقَبَ لَيْلٌ وَغَسَقَ، وَآلْحَمْدُلِلهِ کُلَّمَا لاَحَ نَجْمٌ وَخَفَقَ، وَآلْحَمْدُلِلهِ غَيْرَ مَفْقُودِ آلْإِنْعَامِ، وَلاَمُکَافَإِ آلْإِفْضَالِ.

ستايش مخصوص خداوند است، هر زمان شب فرارسد و پرده ظلمت فرو افتد، و ستايش از آن پروردگار است هر زمان که ستاره اى طلوع و غروب کند، وحمد، ويژه خداوند است که نعمتش هرگز پايان نمى پذيرد و بخشش هاى او را جبران نتوان کرد.

بخش دوم

أَمّا بَعْدُ، فَقَدْ بَعَثْتُ مُقَدِّمَتِي، وَأَمَرْتُهُمْ بِلُزُومِ هذَا آلْمِلْطَاطِ، حَتَّى يَأْتِيَهُمْ أَمْرِي، وَقَدْ رَأَيْتُ أَنْ أَقْطَعَ هذِهِ آلنُّطْفَةَ إِلَى شِرْذِمَةٍ مِنْکُمْ، مُوَطِّنِينَ أَکْنَافَ دَجْلَةَ، فَأُنْهِضَهُمْ مَعَکُمْ إِلَى عَدُوِّکُمْ، وَأَجْعَلَهُمْ مِنْ أَمْدَادِ آلْقُوَّةِ لَکُمْ.

اما بعد، پيشتازان لشکرم را از جلو فرستادم، و دستور دادم کنار فرات را رها نکنند (و همچنان پيش روند) تا دستور من به آن ها برسد، و من خود تصميم گرفتم از فرات بگذرم و به سوى گروهى از شما که در اطراف دجله مسکن گزيده اند رهسپار شوم و آن ها را بسيج کنم تا با شما به سوى دشمن حرکت کنند و از آن ها براى تقويت شما کمک بگيرم.