خطبه 167
بخش اول
إِنَّ آللهَ سُبْحَانَهُ أَنْزَلَ کِتَابآ هَادِيآ بَيَّنَ فِيهِ آلْخَيْرَ وَ آلشَّرَّ؛ فَخُذُوا نَهْجَ آلْخَيْرِ تَهْتَدُوا، وَ آصْدِفُوا عَنْ سَمْتِ الشَّرِّ تَقْصِدُوا.
آلْفَرَائِضَ آلْفَرَائِضَ! أَدُّوهَا إِلَى آللهِ تُؤَدِّکُمْ إِلَى آلْجَنَّةِ. إِنَّ آللهَ حَرَّمَ حَرَامآ غَيْرَ مَجْهُولٍ، وَ أَحَلَّ حَلالاً غَيْرَ مَدْخُولٍ، وَ فَضَّلَ حُرْمَةَ آلْمُسْلِمِ عَلَى آلْحُرَمِ کُلِّهَا، وَ شَدَّ بِالإِخْلاصِ وَ التَّوْحِيدِ حُقُوقَ آلْمُسْلِمِينَ فِي مَعَاقِدِهَا، «فَالْمُسْلِمُ مَنْ سَلِمَ آلْمُسْلِمُونَ مِنْ لِسَانِهِ وَ يَدِهِ» إِلاَّ بِالْحَقِّ، وَ لا يَحِلُّ أَذَى آلْمُسْلِمِ إِلاَّ بِمَا يَجِبُ.
خداوند سبحان، کتابى هدايتگر فرستاد که نيکى ها و بدى ها را در آن تبيين فرموده است؛ بنابراين (عذر و بهانه اى براى هيچ کس باقى نمانده است،) راه خير و نيکى را در پيش گيريد تا هدايت شويد و از شرّ و بدى روى گردانيد تا در راه مستقيم قرار گيريد. واجبات! واجبات! در انجام دادن آن ها براى خدا کوتاهى نکنيد که شما را به سوى بهشت مى برد. خداوند حرام هايى قرار داده که (حکمتش) بر کسى پوشيده نيست، و امورى را حلال کرده که در آن عيبى وجود ندارد. خداوند احترام مسلمان را از تمام آنچه محترم است برتر شمرده و حفظ حقوق مسلمين را با اخلاص و توحيد پيوند زده و تضمين کرده است؛ مسلمان کسى است که مسلمانان از دست و زبان او در امان باشند، جز در آن جا که حق اقتضا مى کند؛ آزار دادن مسلمان روا نيست، جز به آن مقدار که (به حکم خدا) واجب مى شود.
بخش دوم
بَادِِرُوا أَمْرَ آلْعَامَّةِ وَ خَاصَّةَ أَحَدِکُمْ وَ هُوَ آلْمَوْتُ، فَإِنَّ النَّاسَ أَمَامَکُمْ، وَ إِنَّ السَّاعَةَ تَحْدُوکُمْ مِنْ خَلْفِکُمْ، تَخَفَّفُوا تَلْحَقُوا، فَإِنَّمَا يُنْتَظَرُ بِأَوَّلِکُمْ آخِرُکُمْ.
آتَّقُوا اللهَ فِي عِبَادِهِ وَ بِلادِهِ، فَإِنَّکُمْ مَسْؤُولُونَ حَتَّى عَنِ آلْبِقَاعِ وَ آلْبَهائِمِ. أَطِيعُوا آللهَ وَ لا تَعْصُوهُ، وَ إِذَا رَأَيْتُمُ آلْخَيْرَ فَخُذُوا بِهِ، وَ إِذَا رَأَيْتُمُ الشَّرَّ فَأَعْرِضُوا عَنْهُ.
به آن امر همگانى ـ که ويژه يکايک شماست ـ يعنى مرگ، مبادرت ورزيد (و براى آن آماده شويد)؛ چرا که (گروهى از) مردم، پيش از شما رفتند و قيامت از پشت سر، شما را بانگ مى زند (و به پيش مى راند)، سبک بار شويد تا به قافله برسيد؛ چرا که پيشينيان را در انتظار رسيدن بازماندگان نگه داشته اند، (تا همه در يک زمان محشور شوند).
تقواى الهى پيشه کنيد؛ هم در مورد بندگان خدا، هم شهرها و آبادى ها؛ چرا که شما (در برابر همه اين ها) حتّى در برابر سرزمين ها و چهارپايان مسئوليد. خدا را اطاعت کنيد و از عصيان او بپرهيزيد. هنگامى که کار نيکى را مشاهده کرديد، آن را در اختيار بگيريد و هنگامى که شر و بدى را يافتيد، از آن روى گردان شويد!