حکمت های نهج البلاغه شامل ۴۸۰ حکمت است که گزیده سخنان حکمت‌آمیز امیرالمؤمنین علیه السلام ، پندها و نیز پاسخ پرسش‌ها و گفتارهای کوتاه وی آمده است.

فهرست حکمت‌های نهج البلاغه

      حکمت 146 - راضي بودن به کار ديگري

      امام (عليه السلام) فرمود: ايمانتان را با صدقه حفظ کنيد و اموالتان را با زکات، و امواج بلا را با دعا از خود دور سازيد. {1}

      حکمت 147 - عهد و پيمان

      از سخنان امام (عليه السلام) به کميل بن زياد نخعى است

      حکمت 148 - پيروي از ائمه

      امام (عليه السلام) فرمود: انسان زير زبان خود پنهان است (و تا سخن نگفته باشد عيب و هنرش نهفته باشد). {1}

      حکمت 149 - پند و اندرز 1

      امام (عليه السلام) فرمود: آن کس که قدر خود را نشناسد هلاک مى شود. {1}

      حکمت 150 - نيکي 2

      امام (عليه السلام) فرمود

      حکمت 151 - پرهيز از جاهاي تهمت

      امام (عليه السلام) فرمود: براى هرکس سرانجامى است، شيرين يا تلخ. {1}

      حکمت 152 - مشورت

      امام (عليه السلام) فرمود: هرچيزى که روى مى آورد روزى پشت خواهد کرد و چيزى که پشت مى کند گويى هرگز نبوده است. {1}

      حکمت 153 - اشکار نکردن راز

      امام (عليه السلام) فرمود: شخص صبور (و بااستقامت) پيروزى را از دست نخواهد داد هرچند زمانى طولانى بگذرد. {1}

      حکمت 154 - تنگدستي

      امام (عليه السلام) فرمود: آن کس که به کار جمعيتى راضى باشد همچون کسى است که در آن کار با آنها شرکت کرده (منتها) آن کس که در انجام کار باطل دخالت دارد دو گناه مى کند: گناه عمل و گناه رضايت به آن (ولى شخصى که بيرون از دايره عمل است و به آن راضى است تنها مرتکب يک گناه مى شود و آن گناه رضايت است). {1}

      حکمت 155 - نيکي به آن که شايسته نيست

      امام (عليه السلام) فرمود: به پيمان کسانى چنگ بزنيد که به پيمانشان وفادارند. {1}

      حکمت 156 - اطاعت مخلوق

      امام (عليه السلام) فرمود: لازم است از کسى اطاعت کنيد که از نشناختن او معذور نيستيد. {1}

      حکمت 157 - دست اندازي به حق ديگري

      امام (عليه السلام) فرمود: حقيقت به شما نشان داده شده است اگر چشم بينا داشته باشيد، و وسايل هدايت در اختيار شماست اگر هدايت پذير باشيد، و صداى حق در گوش شماست اگر گوش شنوا داشته باشيد. {1}

      حکمت 158 - زيان خود پسندي 1

      امام (عليه السلام) فرمود: برادرت را (به هنگامى که خطايى از او سرمى زند) با نيکى کردن به او، سرزنش کن! و شر وى را از راه بخشش به او، دور ساز! {1}

      حکمت 159 - دل نبستن به دنيا و اهل آن

      امام (عليه السلام) فرمود: کسى که خود را در مواضع تهمت قرار دهد نبايد کسى را ملامت کند که به او سوء ظن پيدا مى کند (بلکه بايد خود را سرزنش کند که اسباب سوءظن را فراهم کرده است). {1}

      حکمت 160 - ستودن بينايان

      امام (عليه السلام) فرمود: آنهايى که به حکومت مى رسند (غالبآ) راه استبداد و خودکامگى پيش مى گيرند. {1}

      حکمت 161 - نافرماني نکردن

      امام (عليه السلام) فرمود: کسى که (مشورت را ترک کند و) استبداد رأى داشته باشد هلاک مى شود و آن کس که با مردان بزرگ مشورت کند در عقل و خرد آنها شريک مى شود. {1}

      حکمت 162 - در خودداري

      امام (عليه السلام) فرمود: کسى که راز خود را بپوشاند همواره اختيار آن به دست اوست (و کسى که نپوشاند از اختيارش بيرون مى رود). {1}

      حکمت 163 - نکوهش ناداني 2

      امام (عليه السلام) فرمود: فقر، مرگِ بزرگ تر است. {1}

      حکمت 164 - مشورت و کنگاش

      امام (عليه السلام) فرمود: هرکس حق کسى را ادا کند که او حقش را ادا نمى کند وى را برده خود ساخته است! {1}

      حکمت 165 - سود کار براي خدا

      امام (عليه السلام) فرمود: اطاعت مخلوق در معصيت خالق روا نيست. {1}

      حکمت 166 - اقدام به کار

      امام (عليه السلام) فرمود: براى انسان عيب نيست که حقش به تأخير افتد. عيب آن است که چيزى را که حقش نيست بگيرد. {1}

      حکمت 167 - سروري

      امام (عليه السلام) فرمود: خودپسندى مانع (بزرگ) ترقى است. {1}

      حکمت 168 - جلوگيري از بد کاري

      امام (عليه السلام) فرمود: فرمان مرگ نزديک است و مدت همراهى (با دنيا) کوتاه. {1}

      حکمت 169 - بد خواه نبودن

      امام (عليه السلام) فرمود: صبح براى آنها که دو چشم بينا دارند روشن است. {1}